Bazen basitçe enerji verimliliği olarak da adlandırılan verimli enerji kullanımı, ürün ve hizmet sağlamak için gereken enerji miktarını azaltma hedefidir ve aynı zamanda hava kirliliğinin etkilerini de azaltabilir. Örneğin, bir binanın yalıtılması, termal konforu sağlamak ve sürdürmek için daha az ısıtma ve soğutma enerjisi kullanmasına olanak tanır. Işık yayan diyot (LED) ampullerin, floresan aydınlatmanın veya doğal ışıklık pencerelerinin takılması, geleneksel akkor ampullerin kullanımına kıyasla aynı düzeyde aydınlatma elde etmek için gereken enerji miktarını azaltır. Enerji verimliliğindeki iyileştirmeler, genellikle daha verimli bir teknoloji veya üretim süreci benimsenerek veya enerji kayıplarını azaltmak için yaygın olarak kabul edilen yöntemlerin uygulanmasıyla sağlanır.
Enerji verimliliği örnekleri nelerdir?
Enerjinin kullanıldığı her yerde verimliliği artırmak için bir fırsat vardır. Enerji tasarruflu ampuller gibi bazı ürünler, aynı miktarda ışık üretmek için daha az enerji kullanır. Diğer ürünler enerjiyi doğrudan kullanmazlar, ancak bir evin veya binanın (ısı yalıtımı veya pencereler gibi) genel verimliliğini ve konforunu artırırlar.
Işık yayan diyot (LED) ampuller: Bir LED lamba veya LED ampul, ışık yayan diyotlar (LED'ler) kullanarak ışık üreten bir elektrik aydınlatmasıdır. LED lambalar, eşdeğer akkor lambalardan önemli ölçüde daha verimlidir ve çoğu floresan lambadan önemli ölçüde daha verimli olabilir. Piyasada bulunan en verimli LED lambaların, watt başına 200 lümen (Lm/W) verimliliği vardır. Ticari LED lambaların ömrü akkor lambalardan kat kat daha uzundur.
Floresan aydınlatma: Floresan lamba veya floresan tüp, görünür ışık üretmek için floresan kullanan düşük basınçlı cıva buharlı gaz deşarjlı bir lambadır. Gazdaki bir elektrik akımı, kısa dalgalı ultraviyole ışık üreten cıva buharını uyarır ve daha sonra lambanın iç kısmında fosfor kaplamanın parlamasına neden olur. Bir flüoresan lamba, elektrik enerjisini akkor lambadan çok daha verimli bir şekilde faydalı ışığa dönüştürür. Floresan aydınlatma sistemlerinin tipik ışık verimliliği, watt başına 50-100 lümen olup, karşılaştırılabilir ışık çıkışına sahip akkor ampullerin etkinliğinin birkaç katıdır. Karşılaştırıldığında, akkor ampulün ışık etkinliği watt başına sadece 16 lümendir.
Doğal ışıklık pencereleri: Bir ışıklık (bazen çatı ışığı olarak da adlandırılır), günışığı ve havalandırma amacıyla bir binanın çatı alanının tamamını veya bir kısmını oluşturan, genellikle şeffaf veya yarı saydam camdan yapılmış, ışık ileten bir yapı veya penceredir. Çatı pencereleri, çatı pencereleri, ünite çatı pencereleri, boru şeklindeki günışığı aydınlatma cihazları, eğimli camlar ve özel çatı pencerelerini içerir. Günümüzde bu pencerelere güneş panelleri de eklenmektedir.
Pencereler: Enerji tasarruflu pencereler, ısı alışverişini ve hava sızıntılarını azaltan malzemelerden yapılmıştır; bu, bir alanı ısıtmak veya soğutmak için fazla enerjiye ihtiyacınız olmadığı anlamına gelir.
Yalıtım: Tavan arasına daha fazla yalıtım eklemek, kışın içerideki sıcak havanın kaçmasını önler. Yazın ise sıcak havayı dışarıda tutar. İyi bir yalıtımla, evinizi kışın sıcak, yazın ise serin tutmak için fazla enerji harcamanıza gerek kalmayacak.
Akıllı termostatlar: Akıllı termostatlar, sıcaklık tercihlerinizi öğrenerek evinizde ısıtma ve soğutmayı kontrol eden ve siz uykudayken veya dışarıdayken enerji tasarrufu sağlayan sıcaklıklara otomatik olarak ayarlanmasını sağlayan Wi-Fi özellikli cihazlardır. Boş bir evi ısıtmak veya soğutmak için para harcamayarak enerji faturalarınızı düşürmenize yardımcı olabilirler.
Bilgisayar güç yönetimi: Bilgisayarlar, kullanılmadıklarında otomatik olarak düşük güç "uyku" moduna girecek şekilde ayarlanabilir.
Enerji verimliliği neden önemlidir?
Enerji verimliliğini artırmak için birçok motivasyon var. Enerji kullanımının azaltılması, enerji maliyetlerini azaltır ve enerji tasarrufları, enerji verimli bir teknolojinin uygulanmasının herhangi bir ek maliyetini dengelerse, tüketiciler için finansal maliyet tasarrufu ile sonuçlanabilir. Enerji kullanımının azaltılması, sera gazı emisyonlarının en aza indirilmesi sorununa da bir çözüm olarak görülüyor. Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, binalarda, endüstriyel süreçlerde ve ulaşımda iyileştirilmiş enerji verimliliği, 2050'de dünyanın enerji ihtiyaçlarını üçte bir oranında azaltabilir ve küresel sera gazı emisyonlarının kontrolüne yardımcı olabilir. Diğer bir önemli çözüm ise, dünyadaki ülkelerin yarısından fazlasında yüksek enerji tüketimini ve verimsiz enerji kullanımını teşvik eden hükümet tarafından yönetilen enerji sübvansiyonlarının kaldırılmasıdır.
Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerjinin sürdürülebilir enerji politikasının ikiz direği olduğu ve sürdürülebilir enerji hiyerarşisinde yüksek öncelikler olduğu söyleniyor. Birçok ülkede, enerji verimliliğinin, yabancı ülkelerden enerji ithalatı seviyesini azaltmak için kullanılabileceği ve daha az enerji harcayabileceği için ulusal güvenlik yararına da sahip olduğu görülmektedir.
Türkiye’de enerji verimliliği çalışmaları
Türkiye, 2007 yılında yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu ile yeni bir dönüşüm sürecini başlatmıştır. Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında; enerjinin etkin kullanılması, enerji israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması için enerji kaynakları ile enerjinin kullanımında verimliliğin artırılması amaçlanmıştır. Enerji Verimliliği Kanunu’nun yürürlüğe girmesinin ardından kanunun uygulanmasını sağlamak için bir dizi yönetmelik ve tebliğ çıkarılmıştır. Bahsi geçen yönetmelik ve tebliğler arasında; Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Artırılmasına Dair Yönetmelik, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği, Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik bulunmaktadır.
Türkiye’nin ilk enerji verimliliği eylem planı olan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (2017-2023) 02/01/2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 6 farklı sektörde bulunan 55 adet eylemin hayata geçirilmesi ile 2023 yılına kadar 10,9 milyar ABD Doları yatırım ile kümülatif olarak 23,9 milyon ton eşdeğer petrol (MTEP) enerji tasarrufu sağlaması beklenmektedir. Bu da 2023 yılında Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde %14 oranında bir azalmaya denk gelmektedir. 2033 yılına kadar sağlanması beklenen tasarruf karşılığı ise 30,2 milyar Dolardır.
Enge Enerji ne yapıyor?
Enge Enerji olarak uzun yıllara dayanan mühendislik tecrübemiz ile enerji verimliliği yüksek ürünler üretiyoruz. Karbon salınımı azaltacak, fosil yakıt kullanımını en aza indirecek Güneş enerjisi kaynaklı ürünlerimizi sayfamızdan inceleyebilirsiniz.
Kaynaklar:
Wikipedia
Energy Star
Enver.org.tr
İzka.org.tr
